Opis

Łezka – Kopiejka Moskiewska 1/10 oz

Łezka to potoczne określenie drobnej monety z czasów Rusi Moskiewskiej, znanej również jako kopiejka moskiewska. Monety te były wybijane od XVI wieku i charakteryzowały się niewielkim rozmiarem, owalnym lub zbliżonym do łzy kształtem, co tłumaczy ich popularne miano.

Cechy charakterystyczne kopiejki moskiewskiej:

1. Materiał: Najczęściej bito je ze srebra.
2. Wygląd: Były owalne i cienkie, co nadawało im delikatny, łezowaty kształt.
3. Wizerunek: Na awersie zazwyczaj widniał jeździec z włócznią lub kopią (stąd nazwa “kopiejka”), symbolizujący władcę moskiewskiego. Rewers zawierał inskrypcje w języku staroruskim, wskazujące na miejsce i okres emisji.
4. Wartość: Kopiejka była jednostką monetarną odpowiadającą jednej setnej rubla.

Historia: Kopiejki pojawiły się po reformach monetarnych wprowadzonej przez Iwana IV Groźnego w XVI wieku. Władca dążył do ujednolicenia systemu monetarnego na terenach swojego państwa. Monety te były powszechnie używane w codziennym obiegu, co sprawiło, że stały się jednym z symboli dawnej Rusi.

Dziś kopiejki moskiewskie są cenione przez kolekcjonerów i miłośników numizmatyki ze względu na swoją historyczną wartość i unikatowy wygląd. Jeśli interesujesz się numizmatyką, monety te stanowią fascynujący przykład dawnej sztuki menniczej i gospodarki Moskwy.

Po zdobyciu Moskwy w 1610 roku podczas dymitriad (polskich interwencji w Rosji) Polacy przejęli kontrolę nad tamtejszą mennicą i wybijali monety, w tym kopiejki moskiewskie. Były one emitowane przez stronę polską w okresie krótkiego panowania na Kremlu i stanowiły część szerszej polityki monetarnej związanej z próbami ustanowienia polskiej władzy na terenach Rusi.

Cechy charakterystyczne “polskich kopiejek“:

1. Wizerunki:
   • Na awersie znajdował się jeździec z kopią, co było kontynuacją tradycyjnego wzoru kopiejki.
   • Na rewersie umieszczano napisy w języku cerkiewnosłowiańskim, podkreślając związek z lokalną tradycją, choć treść była dostosowana do nowej władzy.
2. Nawiązanie do Władysława IV:
   • Po zdobyciu Moskwy część polskiej szlachty próbowała osadzić na tronie moskiewskim królewicza Władysława IV Wazę. Niektóre monety wybijane w tym czasie odnosiły się do jego pretendencji do tronu carskiego.
3. Materiał:
   • Podobnie jak tradycyjne kopiejki, były bite głównie ze srebra.

Polityczne znaczenie:

Emitowanie tych monet miało znaczenie propagandowe. Było symbolem władzy polskiej nad Moskwą i próbą ugruntowania panowania poprzez kontrolę ekonomii i handlu. W praktyce jednak panowanie Polaków było krótkotrwałe – wybuch powstania rosyjskiego i oblężenie Kremla zakończyły ich obecność w Moskwie w 1612 roku.

Dziś monety te są wyjątkowo rzadkie i cenione przez numizmatyków jako unikatowe pamiątki tego burzliwego okresu w historii Polski i Rosji.